Η εφεύρεση του ανθρώπου

Ο άνθρωπος υπήρχε μέχρι τις μέρες του Ομήρου, ίσως όμως χωρίς να έχει συνειδητοποιήσει πως πίσω από την όψη του ανδρός κρύβεται κάτι βαθύτερο και δυνατότερο κι από τον ήλιο ακόμα που σβήνει το σκοτάδι. Πως στις φλέβες του κυλάει ουσία θεών παντοδύναμων που μπορούν να του χαρίσουν δύναμη είτε καταστροφής είτε δημιουργίας. Ο άνθρωπος μπορεί να γίνει θηρίο ή γιατρός που προσφέρει ίαση, δογματικός που βλέπει μέσα σε μια μαύρη τρύπα ή ελεύθερος φωτοδότης που με τη δύναμη της φαντασίας σπρώχνει τον κόσμο προς τα εμπρός. Αυτό ακριβώς έκανε ο Όμηρος, κι ας μην το διδάσκουν στα σχολεία, πήρε τον εφήμερο άνθρωπο και τον έκανε αιώνιο. Ο Οδυσσέας έμπλεξε στην Ιστορία την ύλη και το πνεύμα, την εγγενή αδυναμία και τη σκληρή του δύναμη, τις ατέλειες και την αποφασιστικότητά του κι έδειξε το δρόμο προς τον τέλειο άνθρωπο. Όσο τέλειος μπορεί να είναι ο άνθρωπος. Η Ιθάκη δεν είναι απλώς ένα ταξίδι, είναι η διαρκής προσπάθεια της συνείδησης για να παραμείνει ανθρώπινη και να μη μεταλλαχθεί σε τέρας.